ARBOPLAN

Stichting "De Groene Long"

Plan van Aanpak

Met het invoeren van de Arbowet dienen ook de vrijwilligersgroepen de werkzaamheden op een zo'n veilig mogelijke manier te verrichten. Dit plan is opgesteld om de kwaliteit van het vrijwillig landschapsbeheer te verbeteren en op een veilige manier te realiseren. Hiermee wil de werkgroep gevolg geven aan de eisen die de Arbowet stelt.

De groepscoördinator is tevens Arbo-coördinator en heeft het handboek "Arbo in het Nederlandse landschap" ontvangen en op basis hiervoor de risico's van de werkzaamheden geïnventariseerd.

Dit plan is bedoeld om de risico´s, die doormiddel van de RI&E in beeld zijn gebracht, beheersbaar te maken en daarmee ongevallen te voorkomen. Met dit plan van aanpak wil de werkgroep tevens voldoen aan de verplichtingen die de Arbowet stelt aan de uitvoering van vrijwillig landschapsbeheer.

De hoofddoelstelling van de Stichting De groene Long is: "Het behoud en versterken van de natuur en landschappelijke waarde van de Groene long zijnde Park Huis te Kinderdijk, het Lange Land, het Hoendersnest en 't Lammetjeswiel en omgeving in de breedste zin van het woord. Dit houdt in dat de groene long en de aanliggende bufferzones, waarin flora en fauna tot hun recht komen, evenwichtig beheerd worden, dat de natuurhistorische educatieve en landschappelijke waarden behouden blijven en verdere bebouwing in dit gebied dient te worden voorkomen".

De werkzaamheden van de werkgroep richten zich vooral op: Onderhoud en herstel van verwaarloosde groengebieden en landschapselementen binnen het werkgebied van de groene long.

De werkgroep bestaat uit een x aantal deelnemers. In de periode november t/m maart wordt op een 6 tot 7-tal zaterdagen gewerkt met losse vrijwilligers.

De taken voor deze groepscoördinator zijn:

• algemeen contactpersoon;
• onderhoud contact met Landschapsbeheer Zuid-Holland;
• onderhoud met particuliere eigenaren;
• onderhoud gereedschap (motorkettingzaag, handgereedschap, ladders);
• contactpersoon Natuurwerkdag;
• coördinator Arbo.

Deelnemerslijst: Er is een lijst beschikbaar van alle vaste vrijwilligers. Op deze lijst staan de namen, adressen en telefoonnummers (zie bijlage 1). Aan de losse vrijwilligers wordt gevraagd de adresgegevens te noteren op de presentieslijst.

De arbo-coordinator neemt de volgende taken voor zijn rekening:

• maken van een jaarlijks Plan van Aanpak incl. een risico-inventarisatie;
• het verzorgen van PBM's
• zorgt ervoor dat een verbandtrommel op de werkplek aanwezig is en vult deze aan;
• het verzorgen van veiligheidsinstructies;
• tijdens de werkzaamheden toezichthouden op de naleving van "Veilig werken";
• registreren en melden van (bijna)ongelukken en een analyse van eventuele knelpunten.

bij afwezigheid van de arbo-coördinator neemt de aangewezen 1ste man op de betreffende dag zijn taken waar. Deze 1ste man wordt door de arbo-coördinator op de werkzaterdag aangewezen

Voor de start van het nieuwe seizoen wordt door het bestuur een overleg belegd. In dit overleg wordt het programma voor het komende seizoen vastgelegd, dat bestaat uit een werkrooster, waarop zijn aangegeven de werklocaties, data, de contactpersonen voor de werkdag en evt. vervangers.

Door de contactpersoon wordt:

• afspraken gemaakt met de particuliere terreineigenaren over de werkzaamheden;
• Alle leden wordt het werkrooster gestuurd;
• de particuliere eigenaren worden mondeling geïnformeerd;
• Een persbericht wordt verstuurd naar de plaatselijke media.

De voornaamste risico's zijn:

• de vrijwilligers lopen het risico te worden geraakt door vallend hout;
• gevaar voor uit de boom vallen, uitglijden;
• fysieke belasting vrijwilligers;
• werken met de motorkettingzaag;
• werken met slaggereedschap en zagen;
• afgeleid worden tijdens risicovolle werkzaamheden;
• van de smalle houtakkers afglijden;
• werken langs openbare weg;
• onervarenheid van nieuwe medewerkers.
  

In het plan van aanpak is uitgewerkt welke maatregelen de werkgroep zal nemen of inmiddels heeft genomen om de risico's te beperken en beheersbaar te maken.

4 Begeleiding en toezicht tijdens

4.1 Werkplek

De groepscoördinator verdeelt de werkzaamheden zoals deze zijn afgesproken met de terreineigenaar over de deelnemers. Hij houdt hierbij rekening met:

• fysieke gesteldheid van de deelnemers, waarbij hij zwaar werk alleen door hiervoor capabele personen laat verrichten;
• rouleren van werkzaamheden;
• het werken met de motorkettingzaag wordt alleen gedaan door ervaren personen, die bij voorkeur in het bezit moet zijn van een certificaat. Op werkzaterdagen wordt alleen in noodgeval met de motorkettingzaag gewerkt;
• het overzichtelijk inrichten van de werkplek, zodat de deelnemers elkaar niet in de weg lopen en niet het risico lopen te worden getroffen door vallen hout.

4.2 Rustperiodes

Er worden regelmatig pauzes gehouden, te weten om 10.30 uur (koffie met koek) en tussen 12.30 en 13:30 uur (lunch). Op de werkzaterdagen wordt het werk na de lunch gestopt.

4.3 Registratie

Op elke werkdag wordt een presentielijst (bijlage 5 ) bijgehouden.

4.4 Arbo-coördinator

De arbo-coördinator:

• controleert dat de deelnemers veilig werken en de PBM's gebruiken;
• controleert bij werkzaamheden aan een openbare weg of er voldoende verkeersmaatregelen zijn aangebracht;
• controleert of het materieel in goede staat verkeert en neemt materieel dat gebreken vertoont in;
• zorgt ervoor dat de verbandtrommel aanwezig en compleet is.

4.5 Afspraken met de terreineigenaar

De algemeen contactpersoon neemt voor het seizoen contact op met de eigenaren over de data en de te verrichten werkzaamheden. Daarna wordt het werkrooster opgesteld. Enkele dagen voor de werkdag neemt de contactpersoon contact op met de eigenaar voor afspraken. Tijdens de eerste werkdag meldt de contactpersoon zich bij de eigenaar (indien van toepassing).

4.6 Voorbereiding werkdag

Enkele dagen voor de werkdag neemt de contactpersoon ter herinnering nogmaals contact op met de terreineigenaar over de werkzaamheden, onderkomen en maakt afspraken over opslag/afvoer snoeihout enz.

De contactpersoon zorgt ervoor dat het gereedschap op de werklocatie aanwezig is en zorgt voor de koffie, thee enz.

4.7 Toezicht tijdens de werkzaamheden

De contactpersoon houdt toezicht op de werkzaamheden en controleert of de afgesproken werkzaamheden worden verricht. Tevens houdt de contactpersoon toezicht op de naleving van de veiligheid

4.8  Wat te doen als er wordt afgeweken van de instructies?

Bij afwijking van de veiligheidsinstructies beslist de arbo-coördinator of zijn vervanger in overleg met de contactpersoon of het verantwoord is hiervan af te wijken.

4.9 Speciale aandacht voor jongeren en onervaren vrijwilligers

Jongeren en onervaren vrijwilligers worden begeleid door een door de contactpersoon aan te wijzen ervaren vrijwilliger. Vooraf worden zij door de arbocoördinator en of de contactpersoon geïnstrueerd over veilig werken.

4.10 Wie zijn bevoegd om specifieke werkzaamheden uit te voeren

Dit betreft het werken met de motorkettingzaag  (dit werk wordt door minimaal twee man uitgevoerd). Alleen ervaren vrijwilligers mogen met de motorkettingzaag werken.

Op de werklocatie, voorafgaande aan het werk wordt door de arbo-coördinator instructie gegeven. Het accent van de instructie ligt op veilig werken, het juiste gebruik van het materiaal en de PBM's die verplicht zijn, bij het werken. Nieuwe en onervaren vrijwilligers worden door de arbo-coördinator en/of ervaren vrijwilligers geïnstrueerd in het hanteren van slaggereedschap / zagen / snoeischaren.

(Op werkzaterdagen wordt alleen in uitzonderlijke gevallen met de motorkettingzaag gewerkt.)

Voor de werkzaamheden is verplichte scholing nodig voor:

• werken met de motorkettingzaag.
• EHBO en veilig werken voor vrijwilligers.

Een aantal vaste vrijwilligers hebben deze cursussen gevolgd. Enkele andere vrijwilligers zijn bedrijfshulpverlener (BVH).

5.3 Informatiebijeenkomsten

Wie wie wil kan deel te nemen aan de jaarlijkse informatieavond van De Groene Motor, dit wordt op de site van de stichting gebubliceerd

Door De Groene Motor worden cursussen georganiseerd. Er wordt jaarlijks een lijst met te volgen cursussen aangeboden. Door de coördinator van de groep wordt dit cursusaanbod aan de vrijwilligers kenbaar gemaakt.

De arbo-coördinator zorgt voor het onderhoud, opslag en vervangen van de materialen, gereedschappen en PBM's die in het bezit zijn van de stichting. Vrijwilligers dienen gebreken aan het gereedschap direct te melden. Elke vrijwilliger is zelf verantwoordelijk voor zijn eigen gereedschappe

• Jaarlijks

De zagen, hiepen en snoei-takkenscharen en de ladders worden jaarlijks nagekeken en onderhouden (geslepen/gerepareerd).

De motorkettingzaag wordt geheel schoongemaakt en waar nodig worden onderdelen vervangen.

• Na elke werkdag

Aan het eind van de werkdag wordt het gereedschap geteld m.b.v. de materiaal/gereedschappenlijst (bijlage 3) en gecontroleerd op gebreken door de groepscoördinator. Indien nodig wordt tussentijds onderhoud gepleegd.

Alle vrijwilligers moeten de volgende PBM's gebruiken:

• stevig schoeisel of laarzen;
• werkhandschoenen.
• veiligheidshelm (bij gevaar van vallende takken.)
• Veiligheisbril

De vrijwilligers die met de motorkettingzaag werken moeten de volgende PBM's gebruiken:

• veiligheidshelm met gelaatsbescherming;
• gehoorbescherming;
• zaagbroek;
• veiligheidsschoeisel met extra bescherming.

De vrijwilligers die de motorkettingzager bijstaan moeten de volgende PBM's gebruiken:

• veiligheidshelm;
• gehoorbescherming.

De arbo-coördinator vertelt op de werkplek welke PBM's de vrijwilligers moeten gebruiken bij welke werkzaamheden.

Alle vrijwilligers zorgen zelf voor schoeisel en werkhandschoenen. De groepscoördinator ziet erop toe dat deze geschikt en veilig zijn voor de werkzaamheden. Op de werkzaterdagen zijn 25 veiligheidshelmen beschikbaar. Deze worden onderhouden door de arbo-coordinator.

Door de 1ste man wordt tijdens iedere werkdag op de presentatielijst alle namen van de aanwezige vrijwilligers geregistreerd. (bijlage 5). Nieuwe vrijwilligers moeten vooraf het werk hun naam, adres, telefoonnummer en e-mail op deze lijst noteren. Tevens wordt verzocht een contact telefoonnummer te noteren

Door de groepscoördinator wordt optioneel het formulier "verslag werkdag" ingevuld (bijlage 10), hierin worden eventuele knelpunten (werkplek, onderkomen, materiaal, terreingesteldheid enz.) opgenomen.

Door de groepscoördinator wordt een evaluatie gemaakt van de werkzaamheden incl. arbozaken over het afgelopen seizoen.

In geval een vrijwilliger een ernstig ongeval overkomt wordt direct door de arbocoördinator (of zijn vervanger) een hulpverlenende instantie ingeschakeld (telefoonnummer 112) en wordt contact opgenomen met het thuisfront van de betrokkenen (lijst met deelnemers incl. telefoonnummers).

Er is een verbandtrommel aanwezig voor eerste hulp, geen van de vrijwilligers heeft hiervoor aan de thema-avonden deelgenomen. Ongevallen worden door de groepscoördinator binnen 24 uur door middel van het "Ongevallen formulier"(bijlage 8) doorgegeven aan landschapsbeheer Zuid-Holland. Bij een ernstig ongeval meldt de coördinator dit aan de Arbeidsinspectie. Bijna ongevallen worden door de groepscoördinator en of zijn vervanger binnen 1 week door middel van het "Ongevallenformulier 2"(bijlage 9) doorgegeven aan Landschapsbeheer Zuid-Holland.

• Handboek "Arbo in het Nederlandse landschap", in bezit groepscoördinator en beschikbaar op de site www.groenelongalblasserdam.nl

Bijlage 1: Ledenlijst

Bijlage 2: Adressenlijst werklocaties en eigenaren

Bijlage 3: Lijst van materiaal en gereedschappen

Bijlage 4: werkrooster

Bijlage 5: presentielijst werkdag

Bijlage 6: takenlijst

Bijlage 7: vervallen

Bijlage 8: ongevallenformulier 1

Bijlage 9: ongevallenformulier 2

Bijlage 10: verslag werkdag

Bijlage 11: Risico inventarisatie

Bijlage 12: Arbo-evaluatie seizoen

De adressen van de vrijwilligers zijn opgenomen in bijlage 1

Bijlage 3 : Materiaal- en gereedschappenlijst

Bijlage 4: Werkrooster

• Zie Website

Bijlage 5: Presentielijst